Cà phê phin là một loại cafe cổ điển đã tồn tại hàng thế kỷ và vẫn là sự lựa chọn phổ biến của những người yêu cà phê trên toàn thế giới hiện giờ. Khác với các phương pháp khác như Espresso là sử dụng áp suất cao và cà phê xay mịn, cà phê phin sử dụng một quy trình đơn giản truyền thống để chiết xuất hương vị và hương thơm, tôn lên sự đặc trưng độc đáo của từ hạt cà phê.
Pha chế cafe phin là một phương pháp tiếp cận dễ dàng có thể thực hiện với công cụ và nguyên liệu cơ bản. Dù bạn là một thưởng thức cà phê có kinh nghiệm hoặc là người mới bắt đầu tìm hiểu về các phương pháp pha chế khác nhau, cà phê phin là một lựa chọn tuyệt vời để bắt đầu. Nó cũng là một cách pha cà phê đơn giản chất lượng để thưởng thức tại nhà, mà không cần đầu tư vào các máy móc hay phụ kiện đắt tiền.
Ngoài ra, cà phê có rất nhiều hương vị và kỹ thuật pha chế khác nhau. Bằng cách tìm hiểu về các loại pha chế khác nhau, bạn có thể khám phá cách trải nghiệm và thậm chí điều chỉnh phương pháp pha chế của mình để phù hợp với sở thích về hương vị.
Dù bạn là một người đam mê cà phê hay chỉ đơn giản là người thích một tách cà phê ngon, cà phê phin là một chủ đề đáng khám phá. Nó có một lịch sử phong phú, một loạt các hương vị và kỹ thuật pha đa dạng, và là một lựa chọn để thưởng thức không nên bỏ qua.
Cafe phin khác biệt với các loại cafe khác như thế nào
Cà phê phin là phương pháp pha cà phê bằng cách đổ nước nóng cùng bột cà phê được đặt trong phin lọc. Khi nước nóng đi qua phin, nó rút ra hương vị và mùi thơm của cà phê và chảy vào một ấm hoặc bình đặt dưới đáy. Khác với các phương pháp pha cà phê khác như espresso, French press hoặc Turkish coffee, cà phê phin dựa trên trọng lực để rút cà phê ra, thay vì áp lực hoặc ngâm.
- Espresso được làm bằng cách ép nước nóng qua bột cà phê mịn ở áp suất cao, kết quả là một ly cà phê đậm đặc với lớp bọt đậm trên cùng.
- French press, còn được gọi là cafetière hoặc plunger, sử dụng bột cà phê xay thô và nước nóng để ngâm cà phê giống như pha trà, sau đó được lọc bằng một lớp lọc để lấy cafe và giữ lại bã.
- Turkish coffee được pha chế bằng dụng cụ có tên là Ibrik thường làm bằng đồng thau hoặc đồng đỏ. Cafe sẽ được xay mịn sau đó đun sôi với nước trên chảo cát nóng, sau đó được rót ra cốc dùng ngay không cần lọc
So với các phương pháp này, cà phê phin sẽ có chất lượng và độ chính xác của hạt cà phê, từ đó trở thành một lựa chọn phổ biến cho việc pha cà phê tại nhà. Ngoài ra, việc sử dụng phin lọc có nghĩa là cà phê không có cặn hoặc dầu, điều này sẽ dễ phù hợp với số đông người uống hơn.
Bối cảnh lịch sử và văn hóa của cà phê phin
Cà phê phin có một lịch sử phong phú lâu đời, và nó đã trở thành loại pha cà phê phổ biến trong nhiều văn hóa khác nhau trên khắp thế giới.
- Ở châu Âu: Cà phê phin trở nên phổ biến vào thế kỷ 18, nhờ vào sự phát triển của các máy pha cà phê làm bằng sứ và thủy tinh. Máy pha cà phê đầu tiên được phát minh bởi một người nội trợ người Đức tên Melitta Bentz vào năm 1908, người đã sử dụng một miếng giấy thấm từ cuốn sách học của con trai mình làm bộ lọc. Phát minh này đã mở đường cho sự phát triển của các loại bộ lọc cà phê hiện đại và các máy pha cà phê tự động đã trở nên phổ biến trong các hộ gia đình và quán cà phê trên toàn thế giới.
- Ở Hoa Kỳ: Cà phê phin đã trở thành một phần không thể thiếu của các đồ uống và quán ăn sáng trong nhiều thập kỷ, và thường được phục vụ trong trong các bình lớn. Sự phổ biến của cà phê phin cũng được thúc đẩy bởi sự phát triển của các cửa hàng cà phê chuyên nghiệp và sự nổi lên của “làn sóng cà phê thứ ba”, với sự tập trung vào chất lượng và nguồn gốc của hạt cà phê, cũng như phương pháp pha chế.
- Tại Việt Nam: Cà phê phin là một phần không thể thiếu trong văn hóa uống cà phê của người Việt. Nó được phổ biến từ những năm 1800 và trở thành biểu tượng của văn hóa đường phố và sinh hoạt hàng ngày của người dân.
Cà phê phin có một bối cảnh lịch sử và văn hóa sâu sắc. Nó xuất hiện trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam khi người lính Mỹ thường uống cà phê theo phong cách phương Tây với máy pha cà phê. Người Việt Nam không có điều kiện để sử dụng máy pha cà phê, vì vậy họ đã phát minh ra cà phê phin, một công cụ đơn giản và tiết kiệm để pha cà phê.
Cà phê phin không chỉ là một loại thức uống mà còn trở thành một biểu tượng của sự đoàn kết và tinh thần sáng tạo của người Việt Nam. Nó thể hiện trong các câu chuyện, tác phẩm nghệ thuật, và cả những bức ảnh đầy cảm xúc của người Việt Nam trong những năm chiến tranh.
Ngày nay, cà phê phin vẫn được ưa chuộng và trở thành một biểu tượng của văn hóa và nghệ thuật pha chế cà phê của người Việt Nam. Nó là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày và được coi là một phần của bản sắc dân tộc.
Những lợi ích của cà phê phin so với các phương pháp pha chế khác
Phin cà phê (filter coffee) có nhiều ưu điểm so với các phương pháp pha cà phê khác, điều đó được thể hiện bằng sự phổ biến lâu dài của nó trong cộng đồng người yêu cà phê. Một số lợi ích chính của phin cà phê bao gồm:
- Tự nhiên: Cà phê phin cho phép bạn tận hưởng hương vị tự nhiên của cà phê, không bị pha tạp với bất kỳ chất tạp nào. Phương pháp pha chế này giúp cà phê phát huy tối đa hương vị và hàm lượng cafein, đem lại cho người uống cảm giác sảng khoái và tinh thần tỉnh táo.
- Đơn giản: Phin cà phê là phương pháp pha cà phê đơn giản và dễ dàng chỉ với thiết bị và nguyên liệu cơ bản. Bạn chỉ cần cà phê bột, một chiếc phin và nước nóng. Điều này làm cho nó là một lựa chọn thuận tiện và dễ dàng cho pha cà phê tại nhà, và sau khi sử dụng cũng dễ dàng vệ sinh.
- Tiết kiệm: So với các phương pháp pha cà phê khác như espresso, yêu cầu các máy móc và phụ kiện đắt tiền, bạn có thể thưởng thức cà phê phin chất lượng cao tại nhà với chi phí “giá rẻ”. Chỉ cần một chiếc máy pha cà phê nhỏ hoặc một chiếc lọc đơn giản, có thể tìm thấy ở hầu hết các cửa hàng dụng cụ nhà bếp hoặc trên mạng là bạn có thể bắt đầu pha được cafe phin rồi.
- Đa dạng: Phin cà phê cung cấp một loạt các hương vị và kỹ thuật pha cà phê khác nhau. Bằng cách thử nghiệm với các loại hạt khác nhau, kích cỡ xay khác nhau và các phương pháp pha cà phê khác nhau, bạn có thể khám phá các cách mới để trải nghiệm và đánh giá cà phê, thậm chí tùy chỉnh phương pháp pha cà phê để phù hợp với sở thích cá nhân.
- Sự nhất quán: Vì cà phê phin phụ thuộc vào trọng lực để chiết xuất cà phê, thay vì áp lực hoặc ngâm, nó có xu hướng tạo ra sự hương vị đồng đều hơn. Điều này có nghĩa là mỗi tách cà phê sẽ có hương vị và chất lượng tương tự nhau, điều này quan trọng đối với những người muốn thưởng thức một tách cà phê đúng sở thích và thỏa mãn mỗi lần uống.
- Lợi ích cho sức khỏe: Cà phê phin đã được chứng minh có nhiều ưu điểm về sức khỏe, bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và bệnh gan. Điều này có được là vì quá trình sử dụng bộ lọc đã loại bỏ dầu cà phê có thể tăng mức cholesterol khống tốt cho người dùng.
Nghiên cứu khoa học và ý kiến chuyên gia dành cho cafe phin.
Có nhiều nghiên cứu khoa học và ý kiến chuyên gia nói về lợi ích của cà phê phin so với các phương pháp pha cà phê khác. Có thể kể đến như:
- Đơn giản: Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học và Công nghệ Thực phẩm đã chỉ ra rằng đây là loại cafe dễ thực hiện nhất và yêu cầu ít thiết bị và thời gian nhất so với các phương pháp khác, ví dụ như espresso. Nghiên cứu cũng lưu ý rằng pha cà phê phin là lựa chọn tiện lợi nhất cho các hộ gia đình và văn phòng.
- Tiết kiệm chi phí: Theo một báo cáo của Hiệp hội Cà phê Quốc gia, giá trung bình mỗi ly cà phê phin được pha tại nhà bằng máy pha cafe là khoảng 18 xu so với 60 xu cho một lần pha cà phê espresso đơn. Điều này khiến cà phê phin thành một lựa chọn tiết kiệm chi phí hơn cho những người muốn thường xuyên thưởng thức cà phê chất lượng cao tại nhà.
- Đa dạng: Theo chuyên gia cà phê James Hoffmann, tác giả của cuốn “Bản đồ thế giớicà phê (The World Atlas Of Coffee”, cà phê phin cung cấp một loạt các hương vị khác nhau hơn bất kỳ phương pháp pha cà phê nào khác. Điều này bởi vì bộ lọc cho phép chiết xuất cà phê tinh tế hơn, từ đó làm nổi bật các hương vị và mùi thơm tinh tế của hạt cà phê.
- Đồng đều: Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports cho thấy cà phê phin cho chiết xuất đồng đều hơn so với French press hoặc espresso, mang đến một tách cà phê có hương vị đồng đều hơn. Nghiên cứu lưu ý rằng cà phê phin cũng có nhiều biến thể hơn với việc thay đổi về nhiệt độ pha chế và cỡ xay cà phê.
- Lợi ích sức khỏe: Một bài đánh giá toàn diện và phân tích kết hợp của 30 nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ cà phê vừa phải liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 thấp hơn. Nghiên cứu lưu ý rằng cà phê phin, có lượng caffeine và dầu cà phê thấp hơn so với các loại cafe khác, có lợi nhất trong việc này.
Cách pha cafe phin phổ biến nhất tại Việt Nam
Đây là hướng dẫn từng bước để pha cà phê phin, cùng với một số lời khuyên để giúp bạn có được tách cà phê ngon nhất:
- Chọn hạt cà phê đúng: Bắt đầu bằng cách chọn hạt cà phê chất lượng cao được rang mới. Tìm kiếm những hạt có ngày rang trên bao bì và sử dụng chúng trong vòng hai tuần kể từ ngày đó để đảm bảo tối đa độ thơm ngon. Thử nghiệm với các loại hạt cafe khác nhau để tìm kiểu hương vị bạn thích nhất.
- Rang cà phê: Tùy thuộc vào phương pháp pha cà phê của bạn, thời gian rang có thể khác nhau. Thông thường, cà phê thường mất khoảng 4-5 phút để rang.
- Xay hạt cà phê: Để pha cà phê phin, bạn cần xay hạt thành hạt có độ mịn vừa phải. Điều này cho phép nước đi qua cà phê với tốc độ đồng đều, tạo ra một tách cà phê được chiết xuất tốt. Nếu có thể, sử dụng máy xay cối, vì nó sẽ tạo ra kích thước xay đồng đều hơn. Kích thước xay hạt cafe sẽ gần tương tự như cát thô.
- Làm nóng nước: Tiếp theo, hãy đun nóng nước đến nhiệt độ phù hợp cho cà phê phin. Nhiệt độ lý tưởng là từ 195-205°F (90-96°C). Nếu bạn không có nhiệt kế, hãy đun nóng nước đến khi sôi và để nguội khoảng 30 giây trước khi rót nước vào cà phê.
- Chuẩn bị giấy lọc: Đặt giấy lọc vào máy pha cà phê phin hoặc phin lọc, và rửa nó bằng nước nóng để loại bỏ mùi giấy. Điều này cũng làm nóng dụng cụ pha cà phê và loại bỏ bụi hoặc tạp chất có thể có trong giấy lọc.
- Thêm cà phê: Đo lượng cà phê mong muốn cho bộ khuôn đựng của bạn. Một điểm khởi đầu tốt là tỷ lệ 1:16, có nghĩa là một phần cà phê cho 16 phần nước. Ví dụ, đối với 16 ounce nước, sử dụng một ounce (hoặc khoảng 28 gram) cà phê.
- Rót nước: Bắt đầu bằng cách rót một lượng nước nhỏ lên cà phê để làm ướt bột, và để chúng “nở” trong khoảng 30 giây. Điều này giải phóng lượng khí bị mắc kẹt giữa các hạt cà phê và đảm bảo chiết xuất đồng đều hơn. Sau đó, từ từ rót nước còn lại lên cà phê theo chuyển động tròn, chú ý để làm ướt đều tất cả các hạt cà phê. Theo dõi thời gian nhỏ giọt của cafe để điều chỉnh thời gian pha hoặc kích cỡ xay nếu cần để đạt được hương vị mong muốn.
- Thưởng thức cà phê: Sau khi rang xong, lấy bộ lọc ra và vứt đi bột cà phê đã lọc. Rót cà phê vào cốc hoặc bình đựng yêu thích của bạn và thưởng thức!
Một số mẹo:
- Sử dụng hạt cà phê chất lượng cao, được rang tươi để có hương vị tốt nhất.
- Thử nghiệm với các cỡ xay khác nhau để tìm điểm ngọt phù hợp với khẩu vị của bạn.
- Sử dụng cân để đo lường cà phê và nước của bạn để đạt được kết quả nhất quán.
- Sử dụng nước không có tạp chất để đảm hương vị chuẩn nhất cho cafe
- Bảo quản hạt cà phê của bạn ở nơi mát, khô ráo, tránh ánh sáng và độ ẩm để duy trì độ tươi của chúng.
Các loại lọc khác nhau được sử dụng khi pha chế cafe phin
Có nhiều loại bộ lọc có thể được sử dụng để pha cà phê phin, mỗi loại đều có những ưu và nhược điểm riêng. Dưới đây là một số loại bộ lọc phổ biến nhất và những ưu và nhược điểm của chúng:
- Bộ lọc giấy: Bộ lọc giấy là loại bộ lọc phổ biến nhất để pha cà phê phin. Chúng thường được làm bằng giấy trắng hoặc không và có nhiều kích thước và hình dạng khác nhau. Bộ lọc giấy là loại bỏ được bằng cách vứt đi, giúp cho việc dọn dẹp dễ dàng. Chúng cũng giúp loại bỏ bất kỳ hương vị hoặc dầu không mong muốn nào từ cà phê, tạo ra một tách cà phê sạch sẽ, trong suốt. Tuy nhiên, bộ lọc giấy có thể đắt tiền trong dài hạn và tạo ra nhiều rác thải.
- Bộ lọc kim loại: Bộ lọc kim loại được làm bằng thép không gỉ hoặc các vật liệu kim loại khác và được thiết kế để có thể sử dụng lại. Chúng thường được làm bằng lưới hoặc các vật liệu có lỗ và có sẵn trong các kích thước và hình dạng khác nhau. Bộ lọc kim loại cho phép nhiều dầu và hương vị của cà phê chảy qua, tạo ra một tách cà phê đầy đặn và thơm ngon hơn. Chúng cũng thân thiện với môi trường và có thể là một lựa chọn tiết kiệm chi phí trong dài hạn. Tuy nhiên, bộ lọc kim loại có thể khó vệ sinh và có thể để lại một số cặn trong tách cà phê.
- Bộ lọc vải: Bộ lọc vải được làm bằng chất liệu lưới mịn và có thể được sử dụng nhiều lần. Chúng thân thiện với môi trường và tạo ra ít rác thải hơn so với bộ lọc giấy. Bộ lọc vải cho phép nhiều dầu và hương vị của cà phê chảy qua, tạo ra một tách cà phê đầy đặn và thơm ngon hơn. Tuy nhiên, chúng yêu cầu phải được vệ sinh thường xuyên và có thể khó giữ vệ sinh được.
Những biến thể khác của cafe phin
Cà phê phin là một phương pháp pha chế phổ biến trên khắp thế giới và có nhiều biến thể khác nhau. Dưới đây là những loại cà phê phin phổ biến nhất mà bạn có thể gặp:
- Drip coffee (còn được gọi là Pour-over Coffee) là phương pháp pha chế cà phê thủ công (manual brew) với dụng cụ và kỹ thuật đơn giản, chỉ bao gồm một bộ lọc (filters) và thao tác rót nước lên cà phê (pour). Nguyên tắc pha chế là nước nóng sẽ đi qua lớp bột cà phê và theo trọng lực nhỏ xuống dưới thông qua bộ lọc. Phần bã cà phê được giữ lại bên trên và cho ra hương vị thành phẩm thanh khiết và hấp dẫn. Trong đó phương pháp chiết xuất Pour-over Coffee sẽ cần chú ý về cách giải pháp thủ công trong khi chiết xuất Drip coffee sẽ sử dụng công cụ tự động.
- Cà phê French press: French press là một phương pháp pha chế bằng cách ngâm cà phê xay với nước nóng, sau đó nhấn cà phê qua một bộ lọc kim loại bằng cách sử dụng một ống ép. Phương pháp này tạo ra một ly cà phê đậm đà, mạnh mẽ với nhiều cặn và dầu hơn là cà phê nhỏ giọt.
- Cold brew coffee: Cà phê lạnh được làm bằng cách ngâm cà phê xay to với nước lạnh trong một thời gian kéo dài, thường là từ 12 đến 24 giờ. Kết quả là một ly cà phê mượt mà, ít axit, hoàn hảo cho những ngày hè nóng bức.
- Cà phê AeroPress: AeroPress là một thiết bị pha chế thủ công sử dụng áp suất khí để ép nước qua cà phê đã xay, thường sử dụng bộ lọc giấy. Kết quả là một ly cà phê mượt mà, trong sạch có thể được tùy chỉnh theo khẩu vị của bạn.
Hướng và mẹo để pha chế những biến thể của cafe phin
Dưới đây là một số hướng dẫn và mẹo để pha các loại cà phê phin khác nhau, cùng với gợi ý để tùy chỉnh chúng để phù hợp với khẩu vị khác nhau:
1. Drip coffee
- Bắt đầu với một máy pha cà phê sạch và nước lạnh tươi.
- Xay hạt cà phê thành một độ xay trung bình và đo lượng cà phê vừa đủ.
- Đặt cà phê vào một tấm lọc giấy trong máy pha cà phê.
- Thêm nước và bật máy.
- Sau khi cà phê pha xong, lấy bình đựng cà phê ra và thưởng thức.
Mẹo tùy chỉnh: Bạn có thể điều chỉnh độ đậm đặc của cà phê bằng cách thay đổi lượng cà phê hoặc lượng nước được sử dụng. Để có một ly cà phê nhẹ hơn, hãy sử dụng ít cà phê hơn hoặc nhiều nước hơn. Để có một ly cà phê đậm đặc hơn, hãy sử dụng nhiều cà phê hơn hoặc ít nước hơn.
2. Pour-over coffee
- Đun sôi nước và chờ nó nguội trong vòng 30 giây đến 1 phút.
- Đặt giấy lọc vào phin và cho cà phê vào.
- Rót một lượng nước nhỏ lên cà phê để ướt và để cà phê “nở” trong vòng 30 giây.
- Chậm rãi rót nước nóng còn lại vào cà phê với chuyển động tròn.
- Khi cà phê kết thúc khuấy đều, tháo giấy lọc và thưởng thức.
Mẹo tùy chỉnh: Bạn có thể điều chỉnh độ đậm và hương vị của cà phê bằng cách thay đổi kích thước cà phê rang, nhiệt độ nước và thời gian pha chế. Hạt cà phê rang nhỏ sẽ cho ra một tách cà phê đậm đặc hơn, trong khi cà phê rang to sẽ cho ra một tách cà phê nhẹ hơn. Nước nóng sẽ trích xuất hương vị nhiều hơn, trong khi nước lạnh sẽ trích xuất ít hơn.
3. French press coffee
- Đun sôi nước và chờ nó nguội trong vòng 30 giây đến 1 phút.
- Cho cà phê đã xay vào máy ép kiểu Pháp và đổ nước sôi vào.
- Khuấy đều và để ngâm trong 4 đến 5 phút.
- Nhấn xuống ê căng để tách cà phê khỏi cặn.
- Rót cà phê vào ly và thưởng thức.
Mẹo tùy chỉnh: Thay đổi kích thước cà phê rang, nhiệt độ nước và thời gian pha chế sẽ cho hương vị khác nhau. Thời gian ngâm lâu hơn sẽ cho ra một tách cà phê đậm đặc hơn, trong khi thời gian ngâm ngắn hơn sẽ ly cà phê sẽ nhẹ hơn. Bạn cũng có thể thử các tỷ lệ cà phê- nước khác nhau để tìm ra sự cân bằng hoàn hảo cho vị giác của bạn.
4. Cold brew coffee
- Xay cà phê thành hạt to và cho vào một lọ hoặc bình lớn.
- Thêm nước lạnh và khuấy đều.
- Đậy kín bình và để nó ở nhiệt độ phòng từ 12 đến 24 giờ.
- Lọc cà phê qua một cái rây mịn hoặc khăn lọc.
- Rót cà phê vào một cốc đá và thưởng thức.
Mẹo tùy chỉnh: Bạn có thể điều chỉnh sức mạnh và hương vị của cà phê bằng cách thay đổi tỷ lệ cà phê và nước và thời gian ngâm. Thời gian ngâm lâu hơn và tỷ lệ cà phê-nước cao sẽ cho kết quả cà phê đậm, trong khi thời gian ngâm ngắn hơn và tỷ lệ cà phê-nước thấp hơn sẽ cho kết quả cà phê nhẹ.
5. Cà phê AeroPress
- Đun sôi nước và để nguội trong khoảng 30 giây đến 1 phút.
- Đặt giấy lọc vào máy AeroPress và cho cà phê bột vào.
- Rót một lượng nước nhỏ lên cà phê bột để làm ướt chúng và để cà phê nở trong 30 giây.
- Chậm rãi rót phần nước còn lại vào cà phê bột và nhấn xuống lên cốc để ép cà phê qua giấy lọc.
- Rót cà phê vào cốc và thưởng thức.
Vừa rồi, đã chia sẻ nội dung về cà phê phin cũng như các mẹo để có thể thưởng thức một tách cà phê ngon. Nếu bài viết này thú vị, hãy chia sẻ với mọi người nhé.
Có thể bạn quan tâm